انواع ماهیت حساب ها در حسابداری: حساب هایی که متعلق به سمت راست معادله حسابداری باشند “حساب با ماهیت بدهکار” و حساب های متعلق به سمت چپ معادله“حساب با ماهیت بستانکار” نام دارد.
به حساب هایی که متعلق به سمت چپ معادله حسابداری باشند “حساب با ماهیت بستانکار” گفته می شود؛ مثل حساب های پرداختنی ، تسهیلات ، سرمایه ، درآمد و فروش .
بعضی از فعالیت ها، می‌تواند باعث افزایش یا کاهش این حساب‌ها شود. نحوه ثبت افزایش یا کاهش هر حساب نیز، به ماهیت آن وابسته است.
اصلی ترین معادله حسابداری:
دارایی = بدهی + سرمایه
موجودی نقد و بانک ، حساب های دریافتنی ، موجودی کالا ، دارایی های ثابت ، هزینه ها و بهای تمام شده.
انواع ماهیت حساب ها
به صورت کلی، چهار نوع ماهیت در حسابداری وجود دارد:
- ماهیت بدهکار حسابداری
- ماهیت بستانکار حسابداری
- ماهیت خنثی حسابداری
- ماهیت دوگانه حسابداری
حساب های با ماهیت بدهکار:
افزایش در این حساب ها در ستون بدهکار و کاهش در ستون بستانکار ثبت می شود. به زبان ساده‌تر، افزایش هر دارایی، در سمت راست حساب آن (بدهکار) ثبت خواهد شد. کاهش هر دارایی نیز، روی سمت چپ حساب (بستانکار) تاثیر دارد.
بخش دارایی‌ها و هزینه‌ها و تمام حسابهای زیرمجموعه آن، (موجودی نقد، حسابهای دریافتنی، موجودی کالا، دارایی‌های ثابت و…) ماهیت بدهکار دارند. به عبارت بهتر حسابهای گیرنده ماهیت بدهکار دارند.
حساب هایی با ماهیت بستانکار:
افزایش در در ستون بستانکار و کاهش در ستون بدهکار ثبت می شود.
حسابهای بدهی، سرمایه، پیش دریافت، حقوق صاحبان سهام و درآمد ماهیت بستانکار دارند.
ماهیت خنثی:
حسابهای ماهیت خنثی جنبه تعهدی دارند و در رویداد مالی محاسبه نمی‌شوند. حسابهای انتظامی و غیرانتظامی از این دست حساب‌ها هستند.
سه ویژگی حسابهای خنثی:
- طرف هیچ حساب مالی قرار نمی‌گیرند.
- در گزارش‌‌های مالی ارائه نمی‌شوند. ممکن است گاهی صرفا برای ارائه آمار از آنها استفاده شود.
- در حسابهای پرداختی یا دریافتی ثبت مشابهی دارند.
ماهیت دوگانه (بدهکار، بستانکار)
حساب هایی نیز وجود دارند که می‌توانند در دو طرف معادله حسابداری قرار گیرند. و ماند ه این حساب‌ها هم می‌تواند بدهکار باشد و هم بستانکار. حساب جاری شرکا در این دسته قرار می‌گیرد.
حسابهای با ماهیت دوگانه افزایش و کاهش را در هر دو ثبت بدهکار و بستانکار ثبت می‌کنند.
معرفی 9 گروه حساب اصلی در حسابداری
1- دارایی جاری:
دارایی هایی که در واقع وجه نقد هستند و یا می توانند در یک سال مالی به وجه نقد تبدیل شوند. دارایی های جاری جزء حساب ترازنامه ای (دائمی) بوده و شامل:
- صندوق
- بانک
- حساب دریافتنی (حساب بدهکاران)
- اسناد دریافتنی
- مساعده کارکنان
- ارزش افزوده خرید
- موجودی مواد و کالا
2- دارایی غیر جاری (دارایی ثابت):
دارایی هایی که به راحتی قابلیت نقد شوندگی ندارند و همه آنها استهلاک پذیر هستند. به جز زمین که جزء حساب ترازنامه ای (دائمی) بوده به دو نوع زیر تقسیم می شود:
- دارایی مشهود: دارایی‌هایی که با چشم قابل رویت است مانند دارایی ثابت در جریان تکمیل، ساختمان، زمین، اثاثیه و…
- دارایی نامشهود: دارایی‌هایی غیر قابل مشاهده مانند سر قفلی، هزینه های قبل از تاسیس (بهره برداری)، حق الامتیاز و…
3- بدهی جاری:
بدهی که سر رسید آنها در دوره مالی جاری یا سال آینده بوده و جزء حساب ترازنامه ای (حساب دائمی) است مانند:
- حساب پرداختنی
- اسناد پرداختنی
- تسهیلات مالی دریافتی کوتاه مدت
4- بدهی غیر جاری (بدهی ثابت):
بدهی هایی که سررسید آنها در دوره مالی جاری نیست. در واقع تسویه آنها بیش از یکسال مالی طول می کشد و جزء حساب ترازنامه ای (حساب دائمی) است. مانند:
- اسناد پرداختنی بلند مدت
- تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت
5- حقوق صاحبان سهام (سرمایه):
آورده نقدی و غیر نقدی سهامداران برای تشکیل شرکت که جزء حساب ترازنامه ای (حساب دائمی) است. “حقوق مالکانه” عنوان دیگری است که برای حقوق صاحبان سهام بکار برده می شود و شامل موارد زیر است:
- سرمایه
- اندوخته
- سود و زیان انباشته
- سود و زیان سنواتی
6- درآمد:
مبالغی که از ارائه خدمات (موسسه خدماتی) و فروش کالا (موسسات بازرگانی و تولیدی) عاید موسسه می گردد. درآمد جزء حساب سود و زیانی (حساب موقت) می باشد.
7- بهای تمام شده کالای فروش رفته:
مجموع هزینه هایی که برای تحصیل (بدست آوردن) و یا تولید یک محصول انجام می شود. شامل مواد، دستمزد و سربار ساخت می باشد. این حساب جزء حساب سود و زیانی (حساب موقت) است.
8- هزینه:
مجموع مخارجی که یک واحد اقتصادی برای کسب درآمد متحمل می شود و جزء حساب سود و زیانی (حساب موقت) است.
شامل:
- هزینه حقوق و دستمزد
- هزینه غیر عملیاتی
- هزینه های مالی
9- حساب کنترلی:
حساب هایی که موجب کنترل شدن داد و ستد شرکت می شود و شامل حساب انتظامی می باشد. این حساب در ترازنامه و صورت سود و زیان جایگاهی ندارند و به عنوان یادداشت در کنار صورت های مالی قرار می گیرد.
حساب جاری شرکا چیست و چه ماهیتی دارد؟ برای اطلاعات بیشتر در این زمینه کلیک کنید.
با ما در تلگرام و اینستاگرام همراه باشید تا از اخبار روز با خبر شوید.
بدون دیدگاه